گوهر معرفت - عرفان و اخلاق کاربردی

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

۳۳۵ مطلب با موضوع «یادداشت ها» ثبت شده است

ملکوت روزه (بخش اوّل)

مجموعۀ حاضر از تألیفات ارزشمند حضرت علّامه آیة الله حاج سیّد محمّد حسین حسینى طهرانى رحمة الله علیه است که به صورت مواعظ و منبرهائى در ماه مبارک رمضان سال یک هزار و سیصد و نود هجرى قمرى در مسجد قائم طهران براى عموم مؤمنین و حضّار ایراد کرده ‏اند، این کتاب در پنج بخش تقدیم می گردد

میوۀ قرآن (دستورالعمل سلوکی ، قرآنی)

دستوراتی که بزرگان به عنوان دستورات سلوکی به شاگردان و سالکان راه خدا می دادند تماما برگرفته از قرآن و روایات صحیحه می باشد؛ یکی از این دستورات مداومت اولیاء خدا بر قرائت سوره مبارکه قدر است که هم خود بدان تحفظ داشتند و هم شاگردان را به آن توصیه می نمودند؛ یادداشت پیش روی عباراتی از حجت الاسلام شاهرخ همدانی درباره دستورالعمل سلوکی قرائت سوره قدر است که مبانی آن از روایات ذکر شده است.

حدیث وصل (دعای ابوحمزه ثمالی، مکتب تربیت و معرفت)

یکی از نفیس ترین مناجات هایی که شیعه از امامان معصوم علیهم السلام در اختیار دارد دعایی است معروف به نام دعای ابوحمزه ثمالی که امام سجاد علیه السلام آن را برای شیعیان خود به یادگار گذاشتند. ابوحمزه ثمالى روایت میکند که حضرت امام زین العابدین علیه السّلام در ماه رمضان‌ بیشتر شب را به نماز مى‌ایستاد و چون سحر مى‌رسید این دعا را تلاوت می‌کردند.

نفحات الاُنس (سیرۀ مرحوم قاضی در ماه رمضان)

در ماه مبارک رمضان شاگردان براى ادراک نماز مغرب بجماعت ایشان مى ‏رفتند، و چون بعضى تا ذهاب حُمره مشرقیّه از سَمت الرّأس مبادرت

احترام ماه مبارک رمضان در مرام اهل معرفت

به حقیقت باید گفت که میزان معرفت هر کسی به ادب اوست  که بالاترین ادب ادب نسبت به خدا و منسوبین به اوست ماه مبارک رمضان از آنجایی که منسوب به خدای باری تعالی است باید محترم به ادب بندگان خدا باشد در این یادداشت به این مهم پراخته شده است

دستورات سلوکی باطنی و ظاهری در ماه مبارک رمضان

دستورات سلوکی و توصیه های ماه مبارک رمضان برگرفته شده از سخنرانی حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی که طبق نظرات سلوکی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه تبیین شده است. در این مقاله به دستورات باطنی و ظاهری برای آمادگی و استفاده هرچه بیشتر از مواهب این ماه اشاره شده است.

پرسش و پاسخ (ظرفیت سالکان الی الله در آخرالزمان و راهکار عملی)

سلام علیکم ببخشید ممکنه بیشتر درمورد این بخش از سخنانتان توضیح بفرمایید که دلیل و کیفیت این تفاوت چیست و چگونه این ظرفیت را میتوان افزایش داد {خصوصا اینکه استعداد سالکان در زمان ما بسیار متفاوت با گذشتگان است و حقیر این فرق را حتی بین زمان فعلی با زمان علامه که بیست سال بیشتر از آن نمی گذرد قائلم.} پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

نفحات الاُنس (اساس تالیفات علّامه طهرانی برای تربیت جوانان بود)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه مى‌فرمودند: چون انقلاب عظیم ایران بر أساس نهضت اسلام و قرآن روى داده و مردم و جوانان تشنه اسلام و قرآن و معارف آن هستند، بر خود حتم و فرض نموده ‌ام که یک دوره از علوم و معارف اسلام را به زبان فارسى بنگارم، تا هر چه سریع ‌تر بدست مردم مسلمان ایران برسد و روحشان از این علوم أصیله سیراب گردد. بسیارى از جوانان که سابق اهل سینما بودند، 

گنجینۀ جوانی (سخنی با جوانان به مناسبت روز جوان)

جوانی زیبایی توست، جوانی تمام خوبی ها و استعدادهای پیدا و پنهان توست، جوانی کوه معرفت و اخلاق و ادب را درنوردیدن و در اوج ایستادن است، آری جوانی نردبان تعالی توست، مقاله پیش روی سخنی با جوانان است به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

رَوحِ ریحان (سیری در زندگی حضرت علی اکبر علیه السلام)

 مقالۀ پیش روی برگرفته از سخنرانی های حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در باب زندگی و سیره حضرت علی اکبر علیه السلام است

بیان دقائق و ظرائف سلوکی در پاسخ به نامۀ جوانی در خارج از کشور

حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در پاسخ به نامۀ جوانی که در خارج از کشور بسر می برند، جوابی کافی و وافی مبذول داشتند که برای هر طالب راستین حقیّ مفید می نماید، از آنجایی که پاسخ به این نامه مملوّ از ظرائف و دقائق سیر الی الله است عین سوال و پاسخ تقدیم می گردد.

مهارت های رفتاری در بیان امام سجاد علیه السلام

اگر انسان به عنوان بهترین موجود در قالب احسن تقویم خلق شد، آنگاه استعدادهای درونی و قابلیت هایش به فعلیت تامه می رسد که از غار تنهایی خود پایین آمده و در جمعیت و اجتماع حضوری از روی تکلیف پیدا نموده و در این میان خود را بپروراند و پخته کند تا به مقام جامعیت برسد

نفحات الاُنس (چگونه هزینه کنیم؟)

عارف کامل و عالم ربّانی حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: پول را هرچى گیر می ‏آورید در مصالح خودتان خرج کنید! مصالح می‏دانید معنایش چیست؟ یعنى کمال، یعنى انسانیّت، شَرفتان، عزّتتان، عصمتتان، اخلاقتان، تربیتتان که با آن پول حفظ بشود، هرچى

کعبۀ عشق (لزوم ارادت سالکان راه خدا به حضرت عباس علیه السلام)

در سیر الی الله مقصد خداست و اولیای الهی هر کدام بر اساس ظرفیت و سعه و نورانیتی که دارند طریق هستند بر همین پایه است که از معصومین علیهم السلام به باب الله تعبیر می شود. یکی از اولیاء الهی که در سلوک الی الله همه سالکان راه خدا به ارادت تام و توسل و توجه بدان محتاجند، حضرت ابولفضائل، عباس بن علی علیه السلام است.

بشنو از نی (امام حسین علیه السلام فرصتی مغتنم برای سالکان)

مفسر کبیر قرآن حضرت علامه طباطبایی: استاد ما مرحوم قاضی می فرمودند: امام حسین علیه السلام تجلّی خداست و اینطور نیست که همیشه باشد سالی یک بار برای اهل معرفت تجلی می کند.

دست شفاعت همه را (ألطاف سیدالشهداء علیه السلام بر سالکان راه خدا)

این همه گرفتار در امواج نفس و دنیا و گناه، این همه حیران و سرگشته این همه طوفان زده ی در حال غرق از؛

پیشنهاد تأسیس سپاه را چه کسی داد؟

یکی از نقاط قوّت انقلاب اسلامی تربیت و تشکیل یک نیروی امنیتی برخاسته از دل مردم برای دفاع از کیان اسلام و میهن بود که به اسم سپاه پاسداران نام نهاده شد، جالب است بدانید پیشنهاد اوّلیه تأسیس سپاه پاسداران توسّط مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه داده شد چنانچه خود می نویسند...

ملکوت استغفار در ماه شعبان

تا حالا شده وقتی به ما می گویند میز یا قفسه کتاب یا سایر وسایل دم دستت را تمییز کن، نگاه کردیم و گفتیم: که تمییز است ولی وقتی دست بر سطح آنها کشیدیم و نوک انگشت را نگاه کردیم دیدیم پر است از گرد و غباری که اصلا به چشم نمی آمد.

انفاق خوبی ها (کارهایی که صدقه محسوب می شوند)

وقتی پای صدقه دادن و انفاق به میان می آید، عده ای نداری شان را پیش می کشند و جیب و دست های خالی را بهانه می کنند که خوشا به حال آنهایی که دارند، ما که نداریم؛ یا اینکه برای ما ندارها که نگفته اند؛ با این پندار که صدقه فقط ردّ کردن مال است. در حالیکه ملکوت صدقه و انفاق، اصلِ گذشت است؛ نوشتار حاضر متن یکی از سخنرانی های حجت الاسلام شاهرخ همدانی است که به مصادیقی از انفاق های غیر مالی پرداختند.

بشنو از نی (شواکل مختلف در سیر الی الله)

مفسر کبیر قرآن حضرت علامه طباطبایی رحمة الله علیه می فرمودند: سالکان گوناگونند برخی کبریتشان دیر می‌گیرد و برخی زود

نفحات الاُنس (أدبِ سیر و سلوک)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:در سیر و سلوک و در صراط عبودیّت، بنده باید داراى أدب باشد؛ چون بى ‏أدب را که به حرم پروردگار راه

نفحات الاُنس (آثار عدم مراقبه)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: انسان بی‌ مراقبه مثل مریضی است که پرهیز نمی‌کند. آدم حصبه‌ای نباید چیزی بخورد و اگر یک چیز ثقیل

یک سینه سُخن (عنایت حضرت زینب به خانم ام البنین)

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی:

استاد ما آیت الله علوی بروجردی (نواده مرحوم آیت الله بروجردی رحمة الله علیه)  برای حقیر نقل کردند که مرحوم سلطان الواعظین رحمة الله علیه که شخص متتبعی بود برای خود من نقل کرد که در روایات دیدم که وقتی حضرت زینب سلام الله علیها وارد مدینه شد زنان قریش به دیدنش رفتند خبر به حضرت ام البنین سلام الله علیها رسید ایشان هم رفت اما وقتی به خیمه حضرت زینب رسید چون قریشی نبود تواضع و ادب کرد و داخل نشد! 

نفحات الاُنس (احترام والای پدر)

یکى از شاگردان مرحوم علامه قدّس سرّه خدمت ایشان مى ‏رسد و

بشنو از نی (آثار محبت امیرمومنان علیه السلام)

یک بار یک نفر آمد خدمت مرحوم آقای بهجت رحمة الله علیه و خیلی متجدد و تیپ اروپایی، یک دفعه همه خودشان را عقب کشیدند و رویشان را برگرداندند. آقا آمدند جلو، بغلشان کردند و بوسیدند و بعد فرمودند: محبت امیرالمؤمنین علیه السلام در دلش بود.

نفحات الاُنس (سیرۀ علامه طهرانی در حجاب بانوان)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: در حکومت اسلامی باید حجاب را یک حجاب صحیح استاندارد کنند یعنى زنها داراى پوشش صحیح باشند؛ و بتوانند در عین پوشش دنبال کار بروند. بچّه بغل کنند، خرید کنند سوار اتوبوس شوند و چادر از سرشان نیفتد، بدن معلوم نباشد. لباسى با آستین بلند همراه شلوارى بلند و گشاد و داراى

اخلاق خانوادگی و تربیت فرزند در سیره امام باقر علیه السّلام

زندگی امام باقر علیه السلام از جهات گوناگون قابل توصیف است اگرچه هیچگاه نمی توان حق مطلب را آنطور که باید اداء نمود؛ در این مقام به برخی از خصوصیات رفتاری حضرت ابوجعفر امام باقر علیه السلام در خانواده و روش و سیره حضرت در تربیت فرزندان با نوع رابطه با آنها به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی پرداخته می شود.

توصیه ها و دستورات برای ماه رجب
ماه رجب همواره مورد توجه سالکان راه خدا می باشد، مقاله پیش روی دربردارنده توصیه ها و دستورالعمل هایی است که از سیره بزرگان بر اساس دستورات شرع انور از مکتوبات و سخنرانی های حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی استخراج و تدوین گشته و تقدیم علاقه مندان می گردد.
سخنرانی، خوصیات ماه توحیدی رجب و برخی دستورات

روش بزرگان اهل معرفت بر این بوده و هست که همه ساله در آستانه ماه توحیدی رجب المرجب، رفقای سلوکی خود را جمع کرده و بر استفاده هرچه بیشتر از این ماه و انجام برخی دستورات خاصّ سلوکی و مخصوصا بر مراقبه شدید توصیه می فرمودند، آنچه پیش روی شماست، سخنرانی حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در این باب است.

 

بشنو از نی (علّت ازدواج نکردن حضرت عیسی علیه السلام)

مُفسّر کبیر قرآن حضرت علامه طباطبائی اعلی الله مقامه: (ازدواج نکردن حضرت عیسی علیه السلام) دلیل بر نقصان نیست، بلکه دلیلى بر روحیّت و نورانیّت حضرت عیسى بوده است، چون با این نشأه أبداً تماس حاصل نکرد و ازدواج ننمود و سکنى و خانه نگرفت؛ یک موجودیّت خاصّى داشت. ولى حضرت رسول اکرم جامعیّت داشتند، از آثار و خصائص این نشأه بنحو أوفى برآمدند؛ و بالاخصّ سنّت ازدواج از خصائص رسول الله است‏. (مهر تابان)

نفحات الاُنس (اعطای لقب "علّامه" برای برخی از زنان فاضله توسّط علّامه طهرانی ره)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه می فرمودند: علامه فاضله حکیمه: فاطمه بیگم‏ دختر علامه مجلسى‏ جدّه اعلاى ما، داراى فرزندان بسیار، و خود نیز فقیهى عالیقدر و عالمى نبیل بود؛ داراى مجالس تدریس و تعلیم و حدیث و روایت و تفسیر، که در کتب مسطور می باشد.

بشنو از نی (تاثیر رضایت مادر در سیر الی الله)

سالک وارسته مرحوم حاج ‌اسماعیل دولابی می‌ فرمودندمادرت را ببوس، دستش را بوسه بزن، پایش را ببوس، تا به گریه بیفتد، وقتی گریه افتاد خودت هم به گریه می ‌افتی

نفحات الاُنس (آرایش زنان برای همسرانشان)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: آرایش زن براى شوهر همه گونه جائز است، اما در صورتى که ماهیّت اوّلین

همسر (زن) از آیات خداست

 

علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمایند: خداوند علىّ أعلى در سوره روم مى‏ فرماید: وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ (سوره روم، آیه 21از آیات خدا اینکه براى شما جفت‏ هائى قرار داده. این جفت‏ها، زن‏ ها، از خود شما هستند، براى اینکه آرامش شما باشند. مرد که زن ندارد آرامش ندارد 

پرسش و پاسخ (گرامیداشت روز زن از نگاه بزرگان)

سلام علیکم الان مرسوم شده روز ولادت حضرت فاطمه علیها سلام را به عنوان روز زن و مادر میگیرند و برای قدردانی از آنها برایشان هدیه می گیردند آیا این روش مورد تایید بزرگان سیر و سلوک بوده است؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

زن در آیینه کمال (سبک زندگی اسلامی زنان)

از وصیت های ناب و گرانسنگ پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مومنان علی علیه السلام که توجه به آن در متن زندگی هر فرد و خانواده و جامعه ای موجب سعادت و نیل به کمال فردی شده و نشاط و سلامت جامعه و اعتدال در سبک زندگی انسانی را تضمین می نماید روایتی است که با ترجمه حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی تقدیم می گردد

بشنو از نی (تأثیر محبّت و مودّت حضرت فاطمه سلام الله علیها در سیر الی الله)

عالم وارسته حضرت آیت الله شاه آبادی رحمة الله علیه می­فرمود: «سالک الی الله در صورتی می­تواند به جایی برسد که در ضمن سیر، اوّل مرتبه اتکاء به خانم حضرت صدیقه سلام الله علیها داشته باشد و این محبّت خانم حضرت صدیقه سلام الله علیها است که...

کوثرِ ذکر (اهمیت تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها)

یکی از دستورات سلوکی و معرفتی برای سالکان راه خدای بر اساس سیره اهل بیت علیهم السلام و ممشای اولیای الهی تداوم بر تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها به عنوان یکی از اذکار الهی است؛ مقاله حاضر به تبیین مبانی دینی و سلوکی این ذکر می پردازد.

پرسش و پاسخ (تبیین جامعی از ظرفیّت و وظایف سلوکی و اجتماعی زنان)

باعرض سلام خدمت استاد محترم سوالی که ازحضورشما دارم اینه که با داشتن وظایف همسری، مادری، تحصیل وشغل که هیچ کدام را هم نتوانیم کنار بگذاریم، دربحث عبادت واخلاق ودرمان مرضهای اخلاقی چه کارهایی میشود انجام دهیم؟ بخصوص عصبانیت های مقطعی وشدید وناامیدی واحساس سرگردانی ؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

بانوی شرافت (تجلیل از شخصیت کم نظیر حضرت ام البنین سلام الله علیها)

در این مقاله که برگرفته از سخنرانی های حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است به اختصار به گوشه ای از تجلیات شخصیت یکی از بانوان کم نظیر و تاثیر گذار در تاریخ اسلام، حضرت فاطمه ام البنین سلام الله علیها پرداخته شده است.

حکایات (لذّتِ مطالعۀ کتاب)

آیت الله حسن زاده آملی در درس خود می‌فرمود: « شبی کشاورزی از آمل میهمان من شد به او شام دادم و رختخواب پهن کردم او خوابید و من به مطالعه مشغول شدم ساعتی گذشت بیدار شد نگاهی به من انداخت و چیزی نگفت. باز مقداری خوابید و

اشعار حافظ در لزوم اطاعت از استاد سلوکی

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه: این اشعار حافظ در لزوم اطاعت از استاد روحانى است که چه خوب سروده است: ‏

کمال صدق و محبّت ببین نه نقص گناه      که هر که بى هنر افتد نظر به عیب کند

نفحات الاّنس (تمجید علامه طهرانی از خطبه های آیت الله خامنه ای در نماز جمعه)

عارف کامل مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: ایشان (آیت الله خامنه ای) به حمد الله فردى است مجاهد و عامل و مدبّر و متدیّن و بنده گرچه تا به حال (قبل از رهبری) ایشان را ملاقات نکرده ‏ام؛ ولى (در اوائل انقلاب)‏ یک روز که مرحوم شهید مطهّرى آمده بودند به منزل ما، از ایشان سؤال کردم: 

بشنو از نی (عنایت مرحو قاضی به کتاب مثنوی)

مرحوم قاضى- رضوان الله علیه- مى ‏فرمود: من هشت بار مثنوى‏ مولانا جلال الدّین رومى- قدّس الله سرّه- را مطالعه نمودم و هر بار مطلبى جدید جداى از مطالب پیشین برایم مکشوف شده است. (رساله اجتهاد و تقلید، ص: 41)

نفحات الانس (نظر علّامه طهرانی درباره مولوی)

عارف کامل حضرت علّامه طهرانی اعلی الله مقامه می فرمودند: ملّاى رومى یک شیعه محض و خالص بوده است. ما چرا راه دور برویم؟ اینک «مثنوى‏» او در دست است؛ ببینید تا چه سرحدّ مولانا أمیر المؤمنین علیه السّلام را ستوده و از دشمنان آن حضرت مذمّت نموده است. و با اشارات و کنایات، غاصبان خلافت را مذمّت میکند و بعضى جاها با صراحت امّا بعنوان کلّى نه با خصوص لفظ و عبارت، آنان را محکوم می کند و مى ‏کوبد.

بشنو از نی (با شیطان نجنگید)

سید اهل مراقبه جناب سید بن طاووس رحمة الله علیه: شیطان مانند سگِ چوپان است اگر متعرِّض تو شد از مولایت طلب کن اذیت

یک آیه عرفان (توحید پیامبر فوق انبیاء بود)

قال الله تعالی: ... إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللّهَ مَعَنَا...  ﴿توبه/40﴾

در این آیه کریمه خوب روشن است که وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله نام مبارک «الله»

چرا به پیامبر ابوالقاسم می گویند؟

در این مورد که چرا به پیامبر صلی الله علیه و آله ابوالقاسم می گویند: یک جهت ظاهری وجود دارد که حضرت دارای فرزندی به نام قاسم بودند که در نوجوانی از دنیا رفتند و یک جهت باطنی و ملکوتی دارد که وجود امام رضا علیه السلام در حدیثی آن را بیان می فرمایند:

یک سینه سُخن (تمامی ادیان مدیون پیامبر و قرآنند)

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی:

تمامی ادیان، خصوصا مسیحیت و یهود، آبروی خدا را مدیون پیامبرند این قرآن بود که حضرات عیسی و موسی و سایر انبیاء  را به پاکی و مقدس و معصوم معرفی کرد؛  حضرت مریم را طیبه و صدیقه معرفی کرد. آنها که امروزه هتک پیامبر میکنند

پیامبر صلی الله علیه و آله، مرکز مودّت و محبّت عالم خلقت است

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند: از حضرت آقاى طباطبائى (اعلی الله مقامه) شنیدم که فرمودند: حضرت رسول صلّى الله علیه و آله و سلّم مرکز مودّت بودند و حالشان چنان بود که اگر کسى آیه قرآن را در خدمتشان تلاوت مى ‏کرد حضرت ذیل آیه‏ را قرائت مى ‏نمودند، از شدّت علاقه ‏اى که به کلام خدا داشتند. یک نفر از مجرمین که مهدورالدّم بود و حکم قتلش را حضرت صادر کرده بودند به حضرت أمیرالمؤمنین متوسّل شد و عرض کرد: