اذان صبح
طلوع خورشید
اذان ظهر
اذان عصر
غروب خورشید
اذان مغرب
اذان عشاء
هوالعلیم
گوهر معرفت آموز که با خود ببری
که نصیب دگران است نصاب زر و سیم
الَّذينَ يُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ يَخْشَوْنَهُ وَ لا يَخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ وَ كَفى بِاللَّهِ حَسيباً (الأحزاب : 39)
(از خصوصیات اهل ایمان این است كه ندای توحید را ابلاغ و در این مسیر فقط خدا را در نظر داشته و خشیت او را در دل دارند و از هيچ كس جز خدا نمى هراسند.)
ابتکار و مهارت سید الطائفتین حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی رحمة الله علیه بر این بود که توحید و عرفان را که نشأت گرفته از متن قرآن و سیرۀ آل الله علیهم السلام است، به صورت کاربردی در سطح زندگی مردم در هر زمینه ای سبکی نوین بخشیدند و آن را عملیاتی و کاربردی نمودند و از معدود کسانی بودند که این مهم را بدون ذرّه ای کوتاه آمدن از محتوای قرآن و عترت، در زمان حاضر به اجابت رساندند.
به حول و قوه الهی و عنایات خاصۀ مقام ولایت کلیۀ الهیۀ امام زمان علیه السلام، مطلوب ما در این پایگاه تبیین و کاربردی نمودن علوم و معارف ناب اسلام بر محوریت اندیشه های توحیدی، عرفانی و اخلاقی مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می باشد. (مدیر اجرایی سایت گوهر معرفت)
برنامۀ «ضیافت» که همه ساله در ایام ماه مبارک رمضان از شبکۀ قرآنِ سیما پخش می شود٬ به زندگینامهٔ علما و بزرگان پرداخته و از باب کلام نبوی که فرمود: ذکر صالحان نازل کنندۀ رحمت است، طریقی به معرفت است؛ این برنامه در آخرین پنجشنبه از ماه رمضان سال ۱۴۳۶ هجری قمری به فرازی از زندگی پر فروغ عارف کم نظیر حضرت علاّمه آیت الله حاج سید محمّد حسین حسین طهرانی رحمة الله علیه اختصاص داشت که چون حاوی نکات ارزنده ای از احوالات آن مرد الهی بود٬ فایل تصویری آن با امکان دانلود در اختیار مشتاقان قرار گرفت.
دستورات سلوکی و توصیه های ماه مبارک رمضان برگرفته شده از سخنرانی حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی که طبق نظرات سلوکی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه تبیین شده است. در این مقاله به دستورات باطنی و ظاهری برای آمادگی و استفاده هرچه بیشتر از مواهب این ماه اشاره شده است.
وصیت حضرت زهرا سلام الله علیها مبنی بر خاکسپاری در شب و مخفیانه سندی بر مظلومیت آن بانوست؛ در این مورد گرچه روایاتی موجود است اما اشارات برخی از اولیای الهی در سال های اخیر قابل ملاحظه است
مقالۀ پیش روی حاصل یک دوره کارگاه تخصّصی برای مدیران تربیت بدنی سراسر کشور است که توسط استاد شاهرخ همدانی در شهر تبریز در سال 1432 قمری برگزار شده است که متن آن به مناسبت هفدهم شوّال المکرم روز پیروزی مسلمانان در جنگ خندق بدست امیر مومنان علی علیه السلام و روز پهلوانی تقدیم می گردد
غیرت دینی در راستای زمینه سازی و به ثمر نشاندن معارف حقّۀ الهیه و برپایی احکام دین در سایه تشکیل حکومت اسلامی، یکی از تکالیف و اولویّت های سلوک علمای ربّانی است؛ بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه زمینه را برای پیاده شدن فرائض وحیانی از جمله تشکیل نماز جمعه به عنوان یک نماد قدرت و وحدت مناسب می بینند و بر این امر آنقدر اصرار می ورزند تا این مهم توسط رهبر کبیر انقلاب عملی می شود؛
روح دین عبادت است و بهترین عبادت نماز است. خداوند براى آنکه مؤمنین در موقع عبادت حضور قلب داشته باشند مکانهائى را معیّن فرموده که در آنها نماز گزارند؛ ملکوت مسجد، به حقیقت نورانی مسجد و آداب ظاهری و باطنی آن می پردازد. سی و یکم مرداد روز جهانی مسجد است.
مقاله پیش روی از منشآت حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است که به بررسی جایگاه زیارت در سیر و سلوک الی الله و برخی آداب آن بر اساس منویّات و فرمایشات استادشان علامه طهرانی رحمة الله علیه می پردازد
یکی از رسوم ایرانیان تعطیلات عید نوروز و سیزده بدر است که مردم برای از بین بردن و خارج کردن نحوست از منزل خود به بیرون و صحرا می روند. در واکاوی و ریشه یابی این رسم، به روایتی برمی خوریم که به خرافی بودن آن تصریح دارد
امام صادق علیه السلام می فرمودند: شب نیمه شعبان، شب قدر ما اهل بیت است. حضرت علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف می فرمودند: آنچه که به ما دادند از شب نیمه شعبان دادند. حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بر اساس آنچه از بزرگان معرفت و ولایت در اینباره دریافت کردند، مطالبی گرانبها را در اهمیت احیاء شب نیمه شعبان و اعمال آن به طور تفصیل بیان می دارند...
ولایت ذاتا برای خداست؛ ولایت، بستر تربیت رحمانی هدایت و رشد انسانهاست و به تناسب اجتماعات انسانی به انبیاء، اوصیاء، اولیاء، فقهاء پدران و همسران (مردان) داده شد تا مجرای فیض رحمت و محبت الهی برای یک تربیت هدفمند عقلانی و منطقی باشند.
مرز حیا و عفت برای بانوان مؤمنه، درون و بیرون از خانه نیست! حتی مرز آن محرم و نامحرم نیست؛ بلکه مرز آن رعایت مراتب تقوا و بندگی است که این مهمّ اقتضا دارد که در پرده حیا و عفت بود در ستر رضایت خدا زیست که همین امر ایجاب می کند زنان مؤمنه در خانه و در نزد محارم خصوصا فرزندان جوانشان بیشتر رعایت اینگونه امور را بنمایند.
از مستحبات بسیار مُوکّد بعد از هر نعمتی مخصوصا اقامه نماز، " شکر" است که در آیات و روایات و تصریح کلام اولیای الهی بهترین مصداق بجا آوردن شکر، سجدۀ شکر است؛ اما در نماز آیا این سجده مقدّم بر ذکر تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیهاست یا مؤخّر از آن، در سیره و روش بزرگان تفاوت دیده می شود؛ که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
داود رقّی می گوید: من محضر امام صادق علیه السلام مشرف بودم. حضرت آب طلب کردند و همین که آب را نوشیدند؛ دیدم امام منقلب شد و حالت گریه پیدا کرد و دوچشم مبارکش پر از اشک شد...
در مورد شخصیت جناب حضرت حربن یزید ریاحی علیه السلام سوالاتی که منشاءش تردید است دیده می شود؛ که جدا افتادن حرم مطهرش را تایید بر آن می دانند.! استاد شاهرخ همدانی در این مقاله به تبیین جایگاه معظم و بی نظیر حضرت حر پرداخته و آن را متبرّک به روضه حضرتش نمودند.
یکی از مسائلی که در چند دهه اخیر مورد اختلاف بین فقهاء واقع شده مساله رویت است که آیا مراد رویت با چشم عادی و ظاهری است یا رویت با چشم مسلّح را هم شامل می شود؛ قطعا باید یکی از این دو طریق صحیح باشد و اثبات یکی موجب بطلان دیگری است؛ در این مقاله به اثبات طریق صحیح رویت پرداخته شده است.
سجده با توجه و با حضور قلب، انسان را به خدا نزدیک تر خواهد کرد، و هر چه این زمان طولانی تر باشد، قرب و نزدیکی بیشتری حاصل خواهد شد؛ یکی از بهترین سجده ها سجده آخر نماز و ذکر آن است مرحوم حداد و علامه طهرانی رحمة الله علیهما بر پیروی از امام الساجدین علیه السلام در سجده آخر نمازها بر ذکر خاصی تاکید داشتند...
در قداست مسجد جمکران عموما و خصوصا هیچ شکی نیست علاوه آنکه مورد توجه بزرگان و دلدادگان قطب عالم امکان امام زمان علیه السلام نیز بوده و هست؛ اما این مهم نباید سالک را از توجه تام به عالم توحید در قصد و عمل بازدارد پس باید نظر به حق داشت و حدود هر چیزی را در نظر گرفت تا از آسیب ها در امان ماند.
ماه رمضان ماه خداست ماه ارتباط عمیق تر و جان دارتر با خدا مخصوصا از طریق دعاست. یکی از بهترین و مهمترین ادعیه ای که در ماه رمضان به شیعیان سفارش شده که هر شب بخوانند دعای افتتاح است. این دعا را امام زمان علیه السلام به محمد بن عثمان دومین نایب خاصّشان تعلیم فرمودند...
یکی از نفیس ترین مناجات هایی که شیعه از امامان معصوم علیهم السلام در اختیار دارد دعایی است معروف به نام دعای ابوحمزه ثمالی که امام سجاد علیه السلام آن را برای شیعیان خود به یادگار گذاشتند. ابوحمزه ثمالى روایت میکند که حضرت امام زین العابدین علیه السّلام در ماه رمضان بیشتر شب را به نماز مى‌ایستاد و چون سحر مى‌رسید این دعا را تلاوت می‌کردند.
افرادى که در غیبت امام ( زمان علیه السلام ) زندگى میکنند از اکثر فضائل و فواضل بدون تردید محروماند و براى آنکه از موت جاهلى رهائى یابند باید مقدّمات ظهور را فراهم کنند و با عمل به دستورات قرآن و مجاهده در راه خدا و ایتلاف دلها زمینه را براى ظهورش آماده نمایند،
جوانی زیبایی توست، جوانی تمام خوبی ها و استعدادهای پیدا و پنهان توست، جوانی کوه معرفت و اخلاق و ادب را درنوردیدن و در اوج ایستادن است، آری جوانی نردبان تعالی توست، مقاله پیش روی سخنی با جوانان است به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی
حفظ قرآن از دیرباز مورد نظر مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه بود و بر آن تأکید داشتند و می فرمودند: ما شیعیان باید اعتراف کنیم که به قرآن وارد نیستیم، جناب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در این مقاله به سیرۀ مرحوم علامه طهرانی در حفظ قرآن و خواندن آن در نمازهای واجب و مستجب می پردازد.
امام صادق علیه السلام برای کسانی که جویای حق و حقیقت هستند، درسی از شگفتی های خلقت و اسرار آفرینش انسان می دهد، علومی را از پرده برون می ریزد که حتی امروزه دسترسی به آن بسی مشکل است. یکی از این موارد گریه کودک است
یکی از اموری که نمی توان از تاثیر بسیار زیاد آن در نفس چشم پوشی نمود، خوردنی ها و آشامیدنی هاست که در آیات و روایات ما و کلمات اولیای الهی به آن تاکید بسزائی شده است؛ در مقاله پیش روی به مساله تغذیه و تاثیر آن در سیر و سلوک الی الله بر اساس رهنمودها و سیرۀ حضرت علامه طهرانی اعلی الله مقامه پرداخته شده است
اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد. بخش دوم از این مقاله را تقدیم می کنیم.
اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد.
یکی از ضروریات دین اسلام پرداخت خمس است. علاوه بر روایات فراوان در این مورد، در قرآن آیه ای است که به صراحت وجوب خمس را بیان می فرماید و نکته قابل توجه دراین آیه این است که می فرماید: باید خمس سودی که می برید بدهید اگر به خدا و آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم ایمان دارید؛ و علاوه دلالت دارد که اگر بر کسی خمس واجب شده و از دادن آن خودداری می کند به خدا و آنچه بر پیامبر نازل شده ایمان و اعتقاد ندارد. مقاله حاضر به استدلال بر وجوب خمس از دیدگاه قرآن و روایات و برخی احکام آن می پردازد.
حقیقت امر اینست که بعد از دیدار با برکتی که با شما داشتیم تصمیم گرفتم کار در بیرون از خانه را کنار گذاشته و در آرامش خانه فقط به اصلاح نفس و خودسازی آنهم بیشتر با مطالعه مشغول شوم تا انشالله توفیق و صلاحیت تربیت و اصلاح فرزندم را پیدا کنم.در این راه فقط استاد عالم و دلسوزی مثل شما میتواند به من کمک کند... پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی
معمولا همه ما با مشکلات و سختی هایی در زندگی مواجه هستیم که هیچ کس را از آن گریزی نیست؛ اما در خیلی از اوقات در عین حالی که به خدا و اولیای خدا پناه می بریم، زبان به شکوه و گلایه می گشاییم . مقاله پیش روی تبیین راه کارهای رویارویی با مشکلات زندگی بر اساس نگرش توحیدی از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است.
مصیبت حضرت امام حسین علیه السلام حتی بر اهل بیت عصمت و طهارت که معدن صبر و حلم و تحمل هستند چنان جانکاه بود که کلمات و حرکاتی از آنان صادر شد که حتی در مصیبت جدشان رسول خدا صلی الله علیه و آله و امیر مومنان علیه السلام هرگز دیده نشد که در برخی از روایات صحیحه بدان اشاره شده است که تقدیم می گردد
حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:
برخی از روی نادانی برای تامین نیازهای مادّی همنوعان خود یکسویه نگریسته و شعارگونه فقط بر دستورات دینی تمرکز دارند، همواره بر زبانشان یا "تعطیل" کردن است یا "جابجایی"؛! به اینها باید گفت: اوّل: از فقر مادّی و شکمی بدتر و زیانبارتر، فقر ادب و اخلاق و اندیشیدن و فرهنگ است که بالاخصّ عاشورا در تمام ابعادش تامین کننده و ضامن آن است و بس؛! مگر انسان همین شکم است؟! علاوه آنکه عاشورا
پسندیده است که شخص روزه دار، هنگام افطار، روزه و عمل خود را ختم و مزین به آدابی نماید که اقتضای بندگی و عبودیت اوست. در مقالۀ پیش روی به مهمترین آداب و مستحبّات که رعایت آن برای روزه داران زینت بوده ، بر اساس نظرات سلوکی علامه طهرانی رحمة الله علیه اشاره شده است.
بر اساس آیه إِنَّمَا یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (سوره فاطر، آیه28) خشیت برای انسان آگاه یعنی همان مومن است که سه معنا دارد:
خدای متعال در آیات میانی از سوره مبارکه علق می فرماید: عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿5﴾کَلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَیَطْغَى ﴿6﴾ أَن رَّآهُ اسْتَغْنَى ﴿7﴾ إِنَّ إِلَى رَبِّکَ الرُّجْعَى ﴿8﴾ أَرَأَیْتَ الَّذِی یَنْهَى ﴿9﴾ عَبْدًا إِذَا صَلَّى ﴿علق/10﴾
ای انسان این ما بودیم که تو را از هیچ خلق کردیم این ما بودیم علومی را در اختیارت قرار دادیم که اصلا نمی دانستی! چرا حالا که اندوخته ای از علم یا مال یا هرچیز دیگری پیدا کردی مبدأش را فراموش کردی؟ بدان این فراموشی مبدأ(توحید)، سرچشمه طغیان می شود ؛ درست باید در این آیات دقت کرد! خدای متعال علم را هرگز موجب طغیان نفس و حاجب از حق نمی داند؛
این یادداشت به برخی از رفتارهای فردی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله اختصاص دارد. در این شماره با مفاهیمی مانند ارزش کار، اصولگرایی، الگوی جامع و امتیاز در سیره آن حضرت آشنا می شویم
خیلی از مومنان و سالکان راه خدا تمنای بیداری شب و توفیق به عمل نمازشب را در دل دارند اما موفق به این عمل ممتاز نمی شوند یا گهگاهی از آنان فوت می شود لذا معمولا دنبال دستورالعمل یا راهکاری برای رسیدن به این فیض عظما هستند در این یادداشت بر اساس احادیث و کلام اولیای الهی به برخی از دستوراتی که می تواند در این زمینه موثر باشد اشاره شده است
عُصاره همه دستورات شرع و اصول سیر و سلوک إلى اللـه عبارت است از عمل صالح و نیّت خالص که نردبان ترقّى به سوى خداوند و وصال و لقاء اوست که همه بدان دعوت شدند ادامه مقاله به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی
دعا در حق خود و والدین و مومنان از برترین تکالیف است اما در مورد افراد گنهکار و بیگانه و حتی دشمنان دچار تردید هستیم که آیا در حق آنان باید دعا کنیم یا نه؟ مخصوصا آنجا که بین انسان و این افراد یک علقه و ارتباطی باشد. در این مقاله بر اساس چند آیه از آیات قرآنی به پاسخ این سوال می رسیم
قال الله تعالی: ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ وَ أَنَّ اللّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبیرُ (حج/62)
﴿ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ﴾، این کلام دارای حصر است؛ یعنی حقّ منحصراً برای خداست، غیر خدا چیزی حقّ نیست اما نه اینکه چیزی هست و حقّ نیست بلکه اصلا چیزی نیست که بخواهد حقّ باشد یا باطل. پس خدا حقّی است که مقابل ندارد، مقابل خدا یک چیزی نیست که باطل باشد، بلکه مقابلش عدم محض است، عدم محض هم که لاشیء است.
ارزش و اهمّیّت دعا در فرهنگ اسلامى، از سفارشهاى قرآن و معصومین علیه السلام معلوم مىشود. این تأکید بسیار زیاد، نشانگر جایگاه ویژه دعا در اسلام است، در مقاله پیش روی به جایگاه دعا و اهم از آداب ظاهری و باطنی آن اشاره شده است
یکی از اموری که بسیار صریح و صحیح انسان را در مسیر بندگی خدا و طی مراتب عالیه نفس به جلو می راند و وارستگی از دنیا و دلبستگی به آخرت را نصیب می کند زیارت اهل قبور است
در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است
در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است
یکی از مستحبّات مؤکَّد در دستورات دینی و سلوکی گفتن اذکار است که برای انجام این دستور توصیه بسیار به استفاده از تربت سیّدالشّهداء علیه السّلام شده است؛ در این میان یکی از مواردی که بزرگان از آن نهی می کردند در دست نگه داشتن تسبیح بدون گفتن ذکر است که البتّه این امر در دو مورد استثناء شده است که در ادامه می آید
یکی از موضوعاتی که امروزه مورد چالش است و تا حدودی رنگ اعتقادی به خود گرفته، ساخت مساجد با چندین مِناره است. سوال اینجاست که آیا وجود مناره یا همان گلدسته برای مساجد لازم است و اگر هست به چه صورت و چه تعداد؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ داده شده است.
یکی از نگرانی های مسلمانان عقب ماندگی آنها نسبت به بیگانگان اسلام است که برخی موارد به صورت طعنه بر پیکر اسلام و مسلمانان می نشیند و در بسیاری موارد مورد سوال خصوصاً جوانان واقع می شود. یادداشت پیش روی پاسخی صریح و آسان به این پرسش از عالمی وارسته و آزاداندیش آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی رحمة الله علیه است.
وقتی در تقسیم بندی اموری که از ناحیه خدای متعال از آن نهی شده ایم به مکروهات می رسیم، بر اساس القائات نفس و وساوس شیطان شروع می کنیم به توجیه که خب حرام که نیست یا اینکه مکروه مجوز انجام دارد و یا آنچه که از کودکی به گوشمان خورده که انجام چند مکروه به اندازه یک حرام هم نیست و آنقدر توجیه می کنیم تا انجام دهیم بعد از مدتی برایمان عادت می شود و بر آن اصرار می کنیم اما نمی دانیم چه به سرمان می آید؛ به یادداشتی از حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی برخوردیم که در این زمینه بسیار مختصر و رسا، هشداری برای نفس امّاره به سوء است. البته این موضوع تحت عنوان "عشق مجنون" در سه بخش به زودی تقدیم می گردد
یکی از اموری که ایشان متذکر آن بودند مساله تصدی امور اجرایی کشور توسط کسانی بود که زندگی و تعلقات آنان در کشورهای کفر و تابع آنجا بود و در ایران آمد و رفت داشتند که امروزه از ایشان به دو تابعیتی ها نام برده می شود که متاسفانه همین امروز هم دیده می شود هرجا که اختلاس ها و ضررهای اقتصادی و ملی و فرهنگی اتفاق می افتد پای یکی از همین افراد درمیان است
به مناسبتی برای شرکت و سخنرانی در یکی از جلسات فرهنگی که در وزارت بهداشت برگزار می شد، شرکت کرده بودم که به جهت بحث تغییر قانون کنترل جمعیت و پیامد سیاست وارونه ی کاهش جمعیت، کتابی به حاضران هدیه داده شد. متوجه شدم کتاب، کتابِ رسالۀ نکاحیه ( کاهش جمعیت ضربه اى سهمگین بر پیکر مسلمین ) از تالیفات سیدنا الاستاد مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف است؛
یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت دوّم از این مقاله تقدیم می گردد
یکی از مشکلات سیر بشر تقابل خواست و اراده او با مشیت و اراده خداست، همان چیزی که از او به توحید در ربوبیت تعبیر آورده می شود و الا که توحید در خالقیت را همه اذعان دارند و بدان پایبندند؛ در این یادداشت به این موضوع پرداخته شده است